การเตรียมตัวสอบ CCIE (Routing and Switching)

CCIE คืออะไร >>>
CCIE = Cisco Certified Internetwork Expert เป็นประกาศณียบัตรทางวิชาชีพในสายงาน Network ของ Cisco ขั้นสูงสุดในด้าน Technical ซึ่ง CCIE ก็จะถูกแบ่งออกไปเป็นหลายๆ Track เช่น Routing and Switching , Service Provider , Voice , Security , Datacenter , Wireless เป็นต้น  หรือจะเปรียบเทียบก็เหมือนเรียนมหาวิทยาลัย ที่มีหลายสาขานั่นแหละครับ วิศวะ , บริหาร , วิทยาศาสตร์ อะไรทำนองนั้น

การ ผ่าน CCIE ได้นั้นจะต้องสอบทั้ง 2 ส่วนครับ คือ สอบทฤษฎี (Written) และ สอบปฏิบัติ (LAB) โดยจะต้องสอบทฤษฎี (Written) ให้ผ่านก่อน จึงสามารถลงสอบปฏิบัติได้ (LAB)

สอบทฤษฎี (Written) สามารถลงสอบในประเทศไทยได้ ตามศูนย์สอบทั่วไป
สอบปฏิบัติ (LAB) ต้องลงสอบในต่างประเทศเท่านั้น เพราะประเทศไทยยังไม่ศูนย์สอบ LAB

สอบ CCIE แล้วได้อะไร >>>
อย่าง ที่กล่าวไปแล้วครับ ว่าการผ่าน CCIE ได้นั้น จะต้องผ่านทั้ง สอบทฤษฎี (Written) และ สอบปฏิบัติ (LAB) แล้วเราจะได้อะไรบ้างหลังจากผ่าน CCIE

1. ได้เลขประจำตัว CCIE ฮ่าๆๆ ลองสังเกตุดูครับว่าใครที่มี CCIE จะมีเลขกำกับไว้เสมอ เป็นเลขประจำตัวของ CCIE คนนั้น เหมือนเลขบัตรประชาชน เพราะฉะนั้นเลขนี้จะไม่มีทางซ้ำกันครับ
2. ได้โล่ครับ เมื่อสอบ CCIE ผ่านแล้วทาง Cisco ก็จะให้โล่ (Plaque) มาให้เป็นที่ระทึก เอ้ย !! ระลึก ครับ เลยเป็นที่มาของคำว่า "ทำงานเอาโล่" 555+
3. ได้ความท้าทาย จะได้อะไรใหม่ๆ ได้เทคนิค และหลายๆอย่างจากการสอบ CCIE ครับ
4. ได้ความรู้ใหม่ๆอีกเพียบ แน่นอนครับ CCIE ไม่ใช่ของง่าย ความรู้ที่จะใช้สอบ CCIE ค่อนข้างจะกว้างเลยทีเดียว
5. ได้เงินเพิ่ม แน่นอนครับ CCIE เป็น Cert. ขั้นสูง มันจึงมีมูลค่าครับ เพราะฉะนั้นคนที่ถือครองมันไว้ก็ย่อมได้ผลประโยชน์จาก Cert. ตัวนี้แน่นอนครับ ส่วนมากแล้ว Cert. ของ Cisco ทุกตัวก็มีมูลค่าสำหรับคนที่ทำงานในบรษัทที่เป็น Cisco Partner ครับ แต่ CCIE ให้มูลค่าสูงกว่า CCNA หรือ CCNP หลายเท่า นั่นก็เพราะความยากกว่าที่จะได้มันมานั่นเองครับ

LAB ใน CCIE ไม่ใช่ข้อสอบแนว Design
LAB ใน CCIE ไม่ใช่การ Implement แบ Best Practice
LAB ใน CCIE บาง Config ไม่ได้ใช้บน Network จริง

LAB CCIE ถูกออกแบบมาเพื่อทำให้ผู้สอบ (CCIE Candidate) เข้าใจและรู้ถึง Technology เหล่านั้น ให้รู้ว่าต้องคอนฟิกอย่างไร คอนฟิกแบบไหนได้บ้าง และ Troubleshoot ได้

ก่อนผมจะเริ่มมีคำถาม และสิ่งที่ให้ได้คิดก่อนที่ผมจะพูดถึงการเตรียมตัวครับ

1. ลองถามตัวเองถึงเหตุผลในการสอบ CCIE
การได้ CCIE นั่นหมายถึงคุณกำลังแบก ตัวอักษรสี่ตัวที่เป็นสุดยอดทางด้าน Technical ของ Cisco Product เอาไว้ เพราะฉะนั้น ความกดดัน และ ความคาดหวัง ที่มันจะตามมา ก็คงจะมีไม่น้อยเลยทีเดียว

2. คุณพร้อมจะสอบ CCIE จริงๆใช่ไหม
การเตรียมตัวในการสอบ CCIE จำเป็นต้องใช้เวลาในการฝึกฝนอย่างมาก บางคนใช้เวลาเป็นปี บางคน 2 ปี หรือบางคนไม่ถึงปี แต่ก็ฝึกหนักหน่อย ในช่วงที่ใกล้สอบ ประมาณเดือนสุดท้ายคุณจำเป็นที่ต้องให้เวลากับการฝึกอย่างมาก อย่างผม 1 เดือนสุดท้าย แทบไม่ได้ออกไปไหนเลย ทำ LAB ทั้งวัน ตั้งแต่ 8.00 ถึง 23.00 เกือบทะเลาะกับแฟนเหมือนกัน (ผมเคยได้ยินมาว่าบางคนถึงกับเลิกกับแฟนเลยทีเดียว โอ้วว) ก็ต้องคุยและตกลงกันดีๆ แบ่งเวลาดีๆครับ

รวมถึงสำหรับคนที่จะสอบเองโดยไม่มีบริษัท Support ต้องถามตัวเองดีๆครับ เพราะเงินที่ใช้ในการสอบ CCIE 1 ครั้ง ถ้าเอาแบบถูกๆ ก็อยู่ประมาณ 90k ครับ ก็อาจจะต้องลองแพลนดูดีๆครับ สำหรับเรื่องเงิน

แต่อย่างแรกเลย ถ้าคุณคิดจะสอบจริงๆ ต้อง "หยุดหาข้ออ้างให้ตัวเอง" ครับ เช่น ไม่มีเวลา เหนื่อย เป็นต้น ระหว่างการเดินทางในการสอบอุปสรรคมันเยอะครับ ถ้าเรายิ่งมีข้ออ้างเมื่อไหร่ เส้นทางคุณก็จะถูกหยุดลงครับ

ฉะนั้น ถ้าคุณตอบคำถามตัวเองได้แล้ว และพร้อมที่จะลุย ผมจะเขียนถึงวิธีการในการเตรียมตัวสอบ CCIE ต่อไป ตามมากันเลยครับ

1. หาแรงบันดาลใจ คุยกับคนที่เค้าสำเร็จ เริ่มหาข้อมูลและศึกษา
การที่แต่ละคนอยากจะก้าวขึ้นมาเป็น CCIE ก็มีเหตุผลที่ต่างกัน ผมเองก็มีความฝันว่าในชีวิตของการทำงานในสาย Network ผมจะต้องไปแตะ CCIE ให้ได้ อาจจะเป็นเพราะเรื่องเงินด้วยอีกเหตุผลนึงครับ นี่ล่ะครับ คือแรงบันดาลใจของผม เวลาท้อ หรือ เบื่อ ไอตรงนี้แหละ พอมาย้อนคิดถึงความฝันที่เราจะไป มันคือแรงกระตุ้นครับ

ผมพยายามหาอ่าน Blog หรือ คุยกับคนที่เค้าผ่าน CCIE ว่าเค้าต้องเตรียมตัวยังไงบ้าง ทำแบบไหน แชร์ความรู้กัน อยากจะเก่งก็ต้องอยู่กับคนเก่ง ศึกษาจากคนเก่ง เราจะได้คำแนะนำดีๆ วิธีการต่างๆ ทำให้เราไม่ต้องพลาดครับ
 
พอได้แรงบันดาลใจแล้ว อย่างแรกให้ไปดูหัวข้อที่เราจะต้องอ่านก่อนครับ เนื่องจากของ CCIE R&S เพิ่งจะเปลี่ยน Version ก็ลองไปดูก่อนว่า มีอะไรเปลี่ยนแปลงไปบ้างจาก >> CCIE R&S Blueprint <<

เนื้อหาของ CCIE R&S V5 Written Exam Topics >>> คลิก
เนื้อหาของ CCIE R&S V5 Lab Exam Topics >>> คลิก

นั่นล่ะครับ คือเนื้อหาาใน CCIE R&S ที่เราจะต้องเริ่มอ่าน

คำแนะนำ
- ให้กลับไปอ่านเนื้อในระดับ Professional Level ครับ เช่น ถ้าจะสอบ CCIE R&S ให้กลับมาทบทวน CCNP R&S ครับ เนื้อหาใน CCIE พื้นฐานมาจาก CCNP ทั้งสิ้น เพราะฉะนั้น ถ้าเนื้อหาใน CCNP เราไม่แม่นพอ จะทำให้เราไม่เข้าใจเนื้อหาใน CCIE ครับ เช่น Prefix-List , Route-Map , Distribute List , Private VLAN , VACL , STP , RSTP , MSTP เป็นต้น เห็นไหมครับว่าที่ผมพูดมาเป็นเนื้อหาใน CCIE แต่เนื้อหาเหล่านี้ถูกพูดถึงใน CCNP ไว้แล้ว

- อ่านเนื้อหาของหลักสูตร CCIP (BGP , QoS , MPLS) ในเนื้อหาและ LAB ของ CCIE พูดถึงเรื่องของ BGP , QoS และ MPLS ในเชิงลึก รวมถึงใน LAB ด้วยเช่นกัน เพราะฉะนั้น จำเป็นที่ต้องอ่านเป็นรายวิชาเพื่อเจาะลึกเข้าไปครับ ถ้าถามว่าลึกขนาดไหน ตามที่ผมแนะนำเลยครับ ให้ไปลองหาวิชา BGP , QoS , MPLS มาอ่านเลยครับ จะช่วยเราได้เยอะมาก

2. เมื่อได้ข้อมูล ก็เริ่มอ่านและแบ่งเวลา
ถ้าเรามีเวลามากพอแบบไม่เร่งรีบ ผมอยากให้ศึกษาให้เข้าใจ โดยเริ่มจากค่อยๆอ่านทฤษฎีและฝึกทำ LAB แต่ละหัวข้อไปเรื่อยๆ เอาให้ลึก เทสทุกหัวข้อให้เข้าใจครับ ระยะนี้ถ้าให้ดีใช้เวลาประมาณ 6 เดือน - 1 ปี ครับ

คำแนะนำ
- อ่านทฤษฎีจาก หนังสือ CCIE Routing and Switching V5 Official Cert Guide ให้อ่านเล่มนี้ปูทางไปก่อนครับ ถ้าไม่เข้าใจเรื่องไหน ก็ย้อนหลับไปอ่าน CCNP R&S หรือถ้าเป็นเรื่อง BGP , QoS , MPLS ก็ต้องหาหนังสืออ่านเพิ่มตามที่บอกครับ

- หา Lab ฝึกทำครับ เวลาอ่านไปแต่ละหัวข้อ ผมแนะนำให้หา Lab ทำในแต่ละหัวข้อที่อ่านไปเลยครับ เพื่อให้เราเห็นภาพและเข้าใจมากขึ้นครับ จะซื้อหนังสือ Lab จาก Cisco ก็ได้ หรือจะซื้อ Lab จาก INE , IPExpert มาฝึกก็ได้ครับ

- ถ้ามีงบ หรือ สามารถหาได้ ก็ลองหา Video จาก INE หรือ IPExpert มาดูด้วยจะดีมากครับ

3. สร้าง Lab เพื่อใช้ฝึก
แน่นอนครับ เราต้องหา Lab เพื่อมาฝึกครับ ถ้าใครมีงบก็อุปกรณ์จริงเลยจะดีมากครับ แต่ถ้าสำหรับคนไม่มีงบ ก็ต้องใช้ Simulator , Emulator เช่น GNS3 , IOU แต่พวกนี้ เราจะเล่นได้ไม่ครบทุก Feature นะครับ

บางคนอาจจะมีคำถามว่า สามารถ Simulator , Emulator เช่น GNS3 , IOU ฝึกซ้อม โดยไม่ต้องใช้อปุกรณ์จริงได้ไหม คำตอบคือ ได้ครับ แต่อย่างที่ผมบอกว่าเราอาจจะเทสไม่ได้บาง Feature ครับ แต่อย่างน้อยก็ต้องอ่านให้เข้าใจครับ

คำแนะนำ
- ในช่วงกำลังอ่านนี้ ให้ใช้ GNS3 หรือ IOU ฝึกทำได้ไม่มีปัญหาครับ แต่พอถึงช่วงใกล้ๆสอบ ใครที่อยากเล่นของจริงแล้วไม่มีงบ สามารถเช่า Rack เล่นได้ครับ เป็นของต่างประเทศ ลองหาใน Google ได้เลยครับ

4. สอบ CCIE Written ผ่าน ไม่ได้หมายถึงว่าคุณมี CCIE
การสอบ CCIE Written ผ่าน ไม่ได้บอกว่าคุณจะสอบผ่าน Lab นะครับ คุณจะยังไม่ถือว่ามี CCIE จนกว่าคุณจะสอบผ่าน Lab ด้วย เพราะฉะนั้นถ้าคุณสอบ CCIE Written ผ่าน ก็อย่าเพิ่งดีใจครับ ยังเดินมาไม่ถึงครึ่งทางเลย ผมว่าแค่ 20-30% เท่านั้นเอง จะไปเจองานใหญ่รออยู่ที่ Lab ครับ

5. การสอบ CCIE จำเป็นต้องหากลุ่ม
การสอบ CCIE ไม่เหมือนกับการสอบ CCNA หรือ CCNP การหากลุ่มสอบด้วยกันเพื่อใช้ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลกัน เป็นสิ่งที่จำเป็นครับ การลุยคนเดียวเป็นสิ่งที่ทำได้ แต่ก็ไม่แนะนำครับ เราจะไม่สามารถรู้ได้เลยว่าสิ่งที่เราทำไปมันถูกหรือผิด หรือบางทีโจทย์มันคลุมเคลือเราก็อาจจะนึกไม่ออกว่าจะต้องทำแบบไหน การมีกลุ่มช่วยกันจะช่วยเราได้มาก ช่วยกันคิด ช่วยกันดู ช่วยกันแก้ปัญหาครับ

"You can't win this battle by fighting alone."

6. ซ้อม ซ้อม และ ซ้อม
ไม่มีอะไรดีไปก่อนการซ้อมเยอะๆครับ อ่านเยอะๆ แบ่งเวลาในการฝึกซ้อมดีๆครับ ยิ่งในช่วงเวลา 1 เดือนสุดท้าย ของผมซ้อมประมาณนี้ครับ

8.00 - 12.00 ซ้อม LAB
12.00 - 13.00 พักผ่อน
13.00 - 17.00 ซ้อม LAB
17.00 - 19.00 พักผ่อน
19.00 - 23.00 ซ้อม LAB

7. ฝึกให้คล่องมือ และ กำหนดเวลาตัวเอง
การซ้อมทำ Lab ที่เป็นข้อสอบนั้น จะต้องรู้จักฝึกกำหนดเวลาตัวเอง เพราะในห้องสอบมีเวลากำหนด เราจำเป็นจะต้องฝึกให้ทำ Lab เสร็จภายในเวลาให้ได้ และการที่จะทำ Lab ให้เสร็จภายในเวลาได้นั้น เราจะต้องฝึก Command ให้คล่องมือครับ คุณจะต้องรู้ Command ในการทำ Lab ทั้งหมด เราไม่มีเวลามากพอในห้องสอบที่จะมากด ? เพื่อดู command นะครับ เช่น คุณจะทำ QoS แบบ CBWFQ คุณจะต้องคอนฟิกได้เลยว่าต้องทำอะไรบ้างตาม Step 1 2 3 4 ไป หรือถ้าคุณจะทำ Private VLAN คุณก็จะต้องรู้ว่าจะต้องคอนฟิกยังไงตาม Step เพราะถ้าไม่ทำตาม Step คุณอาจจะหลุดได้ และบางครั้งทำให้ Command ผิดเพี้ยน เช่น ถ้าเราจะคอนฟิก Private VLAN
Step 1 : vtp transparent
Step 2 : create secondary vlan
Step 3 : create primary vlan

อันนี้เป็น step คร่าวๆ ครับ ถ้าอยู่ๆ คุณไปผิด step เช่น ไปสร้าง primary vlan ก่อน แล้วค่อยมาสร้าง secondary vlan เดี๋ยวพอคอนฟิกต่อมันก็จะมี error หรือจะ map ไม่ได้ อะไรแบบนี้เป็นต้นนะครับ ฉะนั้น ถ้าเราทำตาม step ก็จะทำให้เราคอนฟิกได้ไวและง่ายขึ้น

ถ้าคุณยังฝึก command ไม่คล่องมือ หรือ ยังจำไม่ได้ แสดงว่าคุณ ยังไม่พร้อมสำหรับการสอบ CCIE

8. อย่าเชื่อคนอื่นมากไปจนกว่าจะได้พิสูจน์ด้วยตัวเอง
อย่างที่บอกครับ เวลาทำ Lab อะไรก็ตาม หรือรับฟังจากกลุ่มเพื่อนๆ ที่แชร์กัน ถ้าบางอย่างมันไม่ make sense เราควรพิสูจน์ด้วยตัวเองนะครับ ให้เห็นด้วยตัวเอง ว่ามันเป็นไปตามนั้นจริงๆ และการทำ Lab ที่ดี เราควรจะต้องรู้ว่า
- เราคอนฟิกแบบนี้ไปทำไม คอนฟิกไปเพื่ออะไร
- ถ้าคอนฟิกแบบนี้ไม่ได้ มีวิธีแบบอื่นไหม
- command นี้ใส่ไปทำไม ไม่ใส่ได้ไหม ใส่แล้วมีผลอะไร

9. เข้าใจคำถาม และ อ่านโจทย์ให้ขาด
เราจะต้องเข้าใจความต้องการของโจทย์ ว่าเค้าต้องการให้ทำอะไร ให้เห็นผลลัพท์แบบไหน เราควรจะทำตามโจทย์อย่างเคร่งครัด อย่าคิดเองว่า เฮ้ย !! คอนฟิกแบบนี้ไม่มีใครเค้าทำกันหรอก ก็เลยไปทำอีกแบบ ต่อให้ผลลัพท์ออกมาถูกต้องตามโจทย์ก็ตาม แต่คุณละเมิดโจทย์ก็ผิดทันที หรือเค้าสั่งว่า ห้ามคอนฟิกแบบนี้ ห้าม ACL ก็ต้องห้ามทำนะครับ ละเมิดกฎถือว่าผิดทันที ตกแน่นอน

10. อย่าท้อ และ สนุกไปกับมัน หาเวลาผ่อนคลายบ้าง
เวลาเราทำ Lab ไปแล้ว เจอโจทย์ที่แก้ไม่ออก หาปัญหาไม่ได้ คิดไม่ออก เจอ Lab ที่ต้องคอนฟิกเยอะๆๆ อย่าท้อครับ ถ้ารู้สึกเหนื่อย ให้พักก่อน หาอะไรทำ เดินเล่น ไปเที่ยวบ้าง จะไดคลายเครียด ตอนผมซ้อมผมเคยใช้เวลาแก้ปัญหาเพียงข้อเดียวเรื่อง ใช้เวลาอยู่ 5 ชม. ข้อนั้นจ้อเดียว เล่นเอาผมหมดแรงเลยครับ ผมเลยต้องออกไปเดินเล่น ผ่อนคลายบ้าง และอย่าหักโหมจนเกินไป เพราะในช่วงนั้นเราใช้สมองเยอะอยู่แล้ว อย่าไปหักโหม หา แบรนด์ หรือ น้ำผลไม้ กินเพื่อบำรุงร่างกายก็ได้ครับ ช่วยได้เหมือนกัน

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
โอเคครับ จบแล้ว ผมคิดว่าน่าจะมีประโยชน์สำหรับคนที่กำลังจะเตรียมตัวสอบ CCIE นะครับ กว่าจะสำเร็จได้ ผมต้องใช้เวลาฝึกซ้อมและอยู่กับมันอย่างหนัก ท้อได้แต่ห้ามถอย ล้มได้แต่ต้องลุก ผมว่ามันใช้ได้กับทุกเรื่องครับ ไม่ใช่เฉพาะการสอบ CCIE อย่างที่เค้าบอกกันว่า "ความสำเร็จ มันไม่มีทางลัดครับ"

การสอบ CCIE ครั้งแรกสำหรับผม มันทำให้ผมได้ประสบการณ์อะไรดีๆมากมาย รวมถึงการจัดการตัวเอง การจัดระเบียบเวลา การมีวินัย และอะไรหลายๆอย่างเลยครับ พอผมได้สอบ CCIE ผมเลยคิดว่า CCIE เป็นแค่จุดเริ่มต้นเท่านั้น ยังมีอีกหลายๆอย่างในโลกของ Network ที่เรายังไม่รู้ การสอบ CCIE ไม่ได้หมายความว่าจะต้องรู้ไปซะทุกอย่าง มันเป็นเพียงข้อสอบที่ใช้วัดความรู้เฉพาะด้านและวัดความมุ่งมั่นสำหรับคนที่ ทำในสายงาน Network แบบพวกเราเท่านั้นเองครับ

สุดท้าย นี้ผมก็ยังคงต้องศึกษาและหาความรู้ไปเรื่อยๆเพื่อให้ก้าวทันโลก IT ในปัจจุบัน

ขอให ้ CCIE Candidate สอบผ่านทุกท่านครับ ยินดีให้คำปรึกษานะครับ ทักทายกันมาได้ครับ ทาง Facebook ครับ หรือ ท่านใดเป็น Friend กับผมโดยตรงก็สามารถทักมาได้เลยครับ
https://www.facebook.com/ZoneNetwork
 
และสุดท้าย นี่คือหนังสือที่ผมใช้อ่านระหว่างช่วงเตรียมสอบครับ

• CCIE Routing and Switching v5.0 Official Cert Guide, Volume 1, 5th Edition
• CCIE Routing and Switching v5.0 Official Cert Guide, Volume 2, 5th Edition
• Routing TCP/IP, Volume 1
• Routing TCP/IP, Volume II (CCIE Professional Development)
• Troubleshooting IP Routing Protocols
• Cisco OSPF Command and Configuration Handbook 
• Cisco BGP-4 Command and Configuration Handbook
• Developing IP Multicast Networks, Volume I
• MPLS Fundamentals
• MPLS and VPN Architectures 
• MPLS and VPN Architectures, Volume II 
• End-to-End QoS Network Design: Quality of Service for Rich-Media & Cloud Networks, 2nd Edition 
• Cisco QoS 
• Deploying IPv6 Networks
• IPv6 Fundamentals: A Straightforward Approach to Understanding IPv6
• BRKCCIE-9592 - IPv6 for Route & Switching CCIE Candidates (2012 San Diego)
• BRKCCIE-9594 - MPLS for Route & Switching CCIE Candidates (2013 Orlando)
• BRKIPM-1261 Introduction to IP Multicast
• BRKIPM-2264 - Multicast Troubleshooting (2014 Milan)
• BRKMPL-1101 - Understanding MPLS (2013 Melbourne)
• BRKRST-1069 - Understanding IPv6 (2013 Melbourne)
• BRKRST-2301 Enterprise IPv6 Deployment
• BRKRST-2619 - Troubleshooting Routing Protocols - BGP-OSPF-EIGRP (2014 Melbourne)
• BRKRST-3320 - Troubleshooting BGP (2013 Orlando)